غبار فراموشی بر منار سلجوقی جار
«جار» روستایی در 15 کیلومتری جنوب زایندهرود و شرق اصفهان است، پیشه مردمش کشاورزی است، اما خشکسالیهای اخیر شرق اصفهان بسیاری از مردم را کامیوندار کرده است. تغییری که محلیها از آن ناراضی اما به آن تن دادهاند. نام روستا در گذشتههای دور «گار» بوده است و مردم قدیمی محل نیز هنوز از عنوان گار برای این روستا استفاده میکنند، اما به نظر میرسد نام گار در زمان ورود اعراب به ایران به جار تغییر کرده است.
به گزارش ایسنا- منطقه اصفهان، این روستا با 220 خانوار، جمعیتی در حدود 850 نفر دارد و علاوه بر ساکنان ایرانی بیش از 200 نفر نیز از اتباع خارجه در این منطقه زندگی میکنند که شغل بیشتر آنها نگهبانی از باغها است. بلندترین بنای این روستا، مناری است از دوران سلجوقی که برای دیدنش باید از کوچه باغها و بافت سنتی روستا رد شوید. مناری که مردم محلی میگویند گنجی زیر آن مدفون بوده که در گذشته به سرقت رفته است.
به گفته رسول حاجقاسمی، رییس شورای دهیاری روستای جار قدمت این منار به 860 سال قبل و به دوران سلجوقیان باز میگردد ارتفاع آن 26 متر بوده است، اما فرسایش ارتفاع این منار را به 13 متر کاهش داده است.
وی با اشاره به اینکه منار در گذشته در مرکز شهر «گار» و مجاورت مسجد این شهر بوده که در دیده بانی نیز از آن استفاده میشده است، میگوید: شهر قدیمی گار امروز تقریبا از میان رفته و آثار اندکی که از آن باقی مانده بود مانند قبرستان بزرگی که در کنار مسجد وجود داشت،اما به مرور زمان از بین رفته است.
رییس شورای دهیاری روستای جار با اشاره به اینکه این منار توسط میراث فرهنگی مرمت شده است، اضافه میکند: با پیگیرهای انجام شده در سال 87 مبلغ 20 میلیون تومان دیگر به مرمت این منار و آثار به جا مانده از مسجد مجاور آن اختصاص یافت تا مرمتها ادامه پیدا کند، اما در سال 89 تنها دو تیرک چوبی دهانههای مسجد مرمت شد.
در همین رابطه ناصر طاهری، معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان به خبرنگار ایسنا- منطقه اصفهان میگوید: این منار در فهرست آثار ملی ثبت و تحت پوشش میراث فرهنگی قرار دارد و مرمتهای لازم در خصوص آن انجام شده است.
وی میافزاید: این منار مقاوم است و از نظر فنی مشکل خاصی ندارد، با این حال میراث فرهنگی آن را به طور مرتب پایش میکند و نماینده این اداره کل در این منطقه نیز بر فعالیتهایی که اطراف آن انجام میشود نظارت میکند. سال گذشته بخشی از تزئینات داخل منار مرمت شد اما ادامه مرمتها منوط به تامین اعتبارات لازم است.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در پاسخ به این سؤال که چرا با وجود اختصاص اعتبار مسجد مجاور منار مرمت نشد؟ میگوید: مستندات قوی در خصوص این بنا وجود ندارد و نمیتوان مرمت آن را تنها بر اساس حدس و گمان انجام داد.